Jaka Membrana Dachowa na Deskowanie w 2025 Roku – Poradnik
Gdy stajemy przed kluczowym momentem konstrukcji dachu, wybór odpowiednich materiałów to nie tylko techniczna konieczność, ale wręcz detektywistyczne zadanie, którego stawką jest wieloletni spokój i bezpieczeństwo naszego domu. Szczególnie na pełnym deskowaniu pojawia się fundamentalne pytanie: jaka membrana dachowa na deskowanie sprawdzi się najlepiej? To nie jest błahy dylemat; nieodpowiednia decyzja może doprowadzić do kosztownych problemów z wilgocią, degradacji konstrukcji czy obniżenia efektywności energetycznej. Kluczowa odpowiedź brzmi: niezbędna jest membrana wysokoparoprzepuszczalna (HPV), działająca niczym oddychająca skóra, która pozwala na wydostanie się pary wodnej z wnętrza, jednocześnie chroniąc przed wodą z zewnątrz – prawdziwa inżynieryjna magia w roli hydroizolacji.

Analizując dostępne rozwiązania i wyzwania związane z dachami krytymi pełnym deskowaniem, nasza uwaga skupia się na kilku krytycznych parametrach, które bezpośrednio wpływają na trwałość i funkcjonalność całego systemu dachowego. Zbierając obserwacje z wielu projektów i doświadczeń na budowie, dostrzegamy wyraźne prawidłowości w zachowaniu materiałów pod wpływem czynników atmosferycznych i wewnętrznej gospodarki wilgociowej. Dane wskazują, że sukces leży w detalach i świadomym doborze membrany, a nie w przypadkowości czy, co gorsza, oszczędności w niewłaściwym miejscu. To trochę jak wybór odpowiedniego umundurowania dla komandosa – każdy element ma znaczenie dla powodzenia misji, czyli ochrony struktury dachu przed niewidzialnym wrogiem – wilgocią.
Cechy i Funkcje | Membrana HPV (Wysokoparoprzepuszczalna) na deskowanie | Membrana Niskoparoprzepuszczalna (niezalecana na deskowanie) |
---|---|---|
Paroprzepuszczalność (Współczynnik Sd) | Bardzo wysoka (Sd < 0.02 m) - kluczowa dla odprowadzania wilgoci z przegrody. | Niska (Sd > 0.1 m do kilku metrów) - blokuje lub drastycznie ogranicza przepływ pary wodnej. |
Odporność Mechaniczna (gramatura) | Wysoka (często 180-220 g/m² i więcej) - musi wytrzymać tarcie i nacisk na deskowaniu, montaż kontrłat. | Zmienna, bywa niższa dla lekkich zastosowań - niewystarczająca na szorstkim i sztywnym podłożu. |
Odporność na Promieniowanie UV | Często projektowane z lepszą odpornością - tolerują tymczasową ekspozycję przed montażem pokrycia. | Zwykle niższa odporność - szybko degradują pod wpływem słońca. |
Funkcja Główna na deskowaniu | Ochrona przed wodą ZEWNĘTRZNĄ i skuteczne odprowadzanie pary wodnej z WEWNĄTRZ przegrody. | Przeznaczona głównie do ochrony przed wodą ZEWNĘTRZNĄ w wentylowanych systemach na łatach/krokwiach (bez deskowania), blokuje odprowadzanie wilgoci wewnętrznej na deskowaniu. |
Wbudowane Pasy Klejące | Często dostępne w lepszych modelach - ułatwiają uszczelnienie i zwiększają wiatroszczelność na równej powierzchni deskowania. | Rzadziej spotykane lub mniej krytyczne w systemach bez deskowania. |
Powyższa analiza kategorycznie pokazuje, że membrany niskoparoprzepuszczalne są nieodpowiednie do stosowania bezpośrednio na pełnym deskowaniu. Ich użycie w tej konfiguracji to fundamentalny błąd, który sprowadza się do stworzenia bariery dla pary wodnej od strony poddasza. Ta para, migrująca z ogrzewanych pomieszczeń, nie może przedostać się przez niskoparoprzepuszczalną membranę leżącą na zimnej powierzchni desek i skrapla się pod nią. Wilgoć gromadzi się między membraną a deskami, prowadząc do zawilgocenia drewna. Mokre drewno to idealne środowisko do rozwoju grzybów pleśniowych i niszczących drewno, co nieuchronnie prowadzi do jego osłabienia i rozkładu. To prosty przepis na katastrofę konstrukcyjną i zdrowotną w dłuższej perspektywie.
W przeciwieństwie do tego scenariusza grozy, membrany HPV, z ich imponującym współczynnikiem Sd bliskim zeru (czyli minimalnym oporem dla pary wodnej), zachowują się na deskowaniu jak sito dla pary, a jednocześnie jak ściana dla wody. Para wodna z przegrody przedostaje się swobodnie przez membranę do przestrzeni wentylacyjnej nad nią, skąd jest usuwana na zewnątrz dachu przez ruch powietrza między kontrłatami. Jednocześnie membrana chroni deskowanie i całą konstrukcję przed zaciekaniem, deszczem i śniegiem nawiewanym pod pokrycie właściwe. To zintegrowane zarządzanie wilgocią jest absolutnie kluczowe dla długowieczności i niezawodności dachu na pełnym deskowaniu. Brak tego zrozumienia lub zbagatelizowanie problemu paroprzepuszczalności w tym specyficznym zastosowaniu to śmiertelny grzech budowlany.
Parametry kluczowe przy wyborze membrany na deskowanie
Wybór odpowiedniej membrany pod pokrycie dachowe na pełnym deskowaniu wymaga analitycznego podejścia i głębokiego zrozumienia specyfiki pracy dachu w takiej konfiguracji. Pełne deskowanie, choć zapewnia sztywność i dodatkową warstwę izolacji akustycznej, stwarza unikalne wyzwania, przede wszystkim związane z zarządzaniem wilgocią i wytrzymałością mechaniczną hydroizolacji. Ignorowanie tych wyzwań to prosta droga do popełnienia kosztownych błędów, których naprawa może przyprawić o zawrót głowy i opróżnić portfel znacznie szybciej niż przemyślana inwestycja w jakościową membranę od początku. Przecież nikt nie chce wymieniać spróchniałych desek i krokwi po kilku latach, prawda? Zatem przyjrzyjmy się detalom, które mają mocne argumenty w dyskusji o trwałości dachu.
Fundamentalnym parametrem, o którym absolutnie nie można zapomnieć przy wyborze membrany na deskowanie, jest jej paroprzepuszczalność, wyrażana współczynnikiem Sd. Współczynnik Sd oznacza równoważną grubość warstwy powietrza, która stawia taki sam opór dyfuzji pary wodnej jak badany materiał – im niższa wartość Sd, tym łatwiej para przenika przez materiał. Na pełnym deskowaniu bezwzględnie konieczna jest membrana wysokoparoprzepuszczalna, której Sd nie przekracza 0.02 m, a często wynosi nawet poniżej 0.01 m. Ta skrajnie niska wartość oporu pozwala na efektywne odprowadzanie pary wodnej, która nieuchronnie migruje z wnętrza budynku i skrapla się na chłodnej powierzchni deskowania, pod membraną. Gdyby zastosować membranę o wyższym Sd, para zostałaby uwięziona, a jej akumulacja prowadziłaby do niepożądanego zawilgocenia drewna, co jest przecież ostatnią rzeczą, której byśmy sobie życzyli w konstrukcji dachu.
Kolejny krytyczny parametr to odporność mechaniczna membrany, która nabiera szczególnego znaczenia właśnie w przypadku montażu na pełnym deskowaniu. Powierzchnia desek, nawet najlepiej wykonana, nigdy nie będzie tak gładka jak gołe krokwie, co więcej, deskowanie to stabilna platforma, po której chodzą dekarze podczas montażu membrany i kontrłat, a później samego pokrycia. Membrana musi wytrzymać tarcie o drewno, nacisk stóp, a co najważniejsze, musi być odporna na przetarcie i rozdarcie w miejscach, gdzie mocuje się kontrłaty, czyli pionowe drewniane listwy przybijane lub przykręcane przez membranę do krokwi. Gramatura membrany (masa na metr kwadratowy, wyrażana w g/m²) jest dobrym wskaźnikiem jej solidności – dla zastosowania na deskowaniu zazwyczaj zaleca się membrany o gramaturze 180 g/m² lub wyższej. Materiały trój- lub pięciowarstwowe są zazwyczaj bardziej wytrzymałe niż dwuwarstwowe, dzięki wewnętrznym warstwom wzmacniającym.
Wodoodporność to, rzecz jasna, fundamentalna funkcja każdej membrany dachowej, ale w kontekście deskowania również ma swoją specyfikę. Membrana musi zapewniać szczelną barierę dla wody opadowej, niezależnie od tego, czy jest to intensywny deszcz, topniejący śnieg, czy nawiewana woda podczas burzy. Membrany są klasyfikowane pod względem wodoszczelności, a klasa W1 oznacza najwyższy poziom ochrony, gwarantujący brak przecieku nawet pod wysokim słupem wody. Jest to standard, którego należy oczekiwać od każdej jakościowej membrany przeznaczonej na dach, a tym bardziej na pełne deskowanie, gdzie potencjalny przeciek może długo pozostać niewykryty, niszcząc konstrukcję. Myśląc o tym, często przypominam sobie sytuacje, gdzie drobne nieszczelności w niedbale zainstalowanej membranie doprowadziły do potężnego zawilgocenia, wymagającego potem żmudnego suszenia i częściowej wymiany drewna – to lekcja, której nie chciałbym, abyście musieli doświadczyć.
Odporność membrany na promieniowanie UV jest kolejnym czynnikiem, który warto wziąć pod uwagę, zwłaszcza jeśli istnieje ryzyko, że dach nie zostanie od razu pokryty właściwym materiałem. Choć membranę należy montować tuż przed instalacją kontrłat i pokrycia, na placu budowy różne rzeczy mogą się zdarzyć, a nieplanowane przerwy są wpisane w harmonogram prac. Długa ekspozycja na słońce może degradacyjnie wpływać na strukturę membrany, osłabiając jej właściwości hydroizolacyjne i mechaniczne. Dobre membrany dedykowane na deskowanie często oferują podwyższoną odporność na UV, pozwalającą na ekspozycję przez okres kilku tygodni, a nawet miesięcy, bez utraty kluczowych parametrów. Sprawdzenie tej specyfikacji w karcie technicznej produktu to mądre posunięcie, które może uratować projekt w nieprzewidzianych okolicznościach.
Obecność zintegrowanych pasów klejących na krawędziach membrany to element, który na pełnym deskowaniu staje się ogromną zaletą, chociaż niektórzy mogą uznać go za drugorzędny. Wystarczy pomyśleć o procesie montażu – na gładkiej (relatywnie) powierzchni desek znacznie łatwiej jest dokładnie złączyć ze sobą arkusze membrany za pomocą pasów klejących niż za pomocą zewnętrznej taśmy. Zapewniają one szybszy montaż i przede wszystkim doskonałą szczelność połączeń. Szczelne połączenia minimalizują ryzyko wiatru przedostającego się pod membranę i wypychającego ewentualną wodę (lub topniejący śnieg) pod nią, a także przyczyniają się do ogólnej wiatroszczelności przegrody, co jest ważne z punktu widzenia efektywności energetycznej. Działają one trochę jak rzep w kurtce narciarskiej – choć główną barierą jest zamek, rzep doszczelnia i chroni przed podmuchami. Ta dodatkowa warstwa uszczelnienia na pełnym deskowaniu to inwestycja w spokój ducha i szczelność i trwałość całego dachu.
Na koniec warto zwrócić uwagę na szacowaną trwałość membrany deklarowaną przez producenta oraz gwarancję. Wysokiej jakości membrany na deskowanie powinny charakteryzować się żywotnością odpowiadającą przynajmniej żywotności samego pokrycia dachowego, często szacowaną na 20-30 lat lub więcej w przypadku pokryć takich jak dachówki ceramiczne. Wybierając membranę, która ma służyć przez dekady, upewnijmy się, że producent deklaruje odpowiednio długi okres użytkowania i najlepiej, że jest to produkt o ugruntowanej pozycji na rynku, sprawdzony w różnych warunkach klimatycznych. Studia przypadku z długoletnich eksploatacji dobitnie pokazują, że "tańsza" membrana, która wymaga wymiany wraz z pokryciem po 15 latach zamiast 30, przestaje być atrakcyjną opcją ekonomicznie – koszty prac demontażowych i ponownego montażu są olbrzymie. Dlatego też świadoma decyzja o zakupie membrany z deklarowaną długą żywotnością jest inwestycją w spokój i przyszłość całego domu, nie tylko samego dachu.
Dlaczego paroprzepuszczalność jest ważna – specyfika na deskowaniu
Zrozumienie roli paroprzepuszczalności membrany na pełnym deskowaniu to sedno właściwego doboru materiału i podstawa dla zdrowia konstrukcji dachu. To nie jest tylko suchy parametr techniczny z karty produktu, to klucz do rozwiązań problemu, który choć niewidzialny, potrafi siać prawdziwe spustoszenie. Wyobraźmy sobie dom jako żywy organizm, który oddycha. W procesie codziennego życia – gotowania, prania, kąpieli, a nawet oddychania domowników – powstaje ogromna ilość pary wodnej. Ta wilgotna para, cieplejsza i lżejsza od powietrza, nieustannie dąży do przemieszczenia się w kierunku obszarów chłodniejszych i mniej wilgotnych, czyli w sezonie grzewczym w górę, do nieogrzewanego poddasza i dalej na zewnątrz.
Problem pojawia się, gdy ta migrująca para napotyka barierę w swojej drodze ucieczki. W dachu skośnym, gdy poddasze jest użytkowe lub ocieplone, para z wnętrza budynku przenika przez przegrodę stropu i izolacji (pod warunkiem zastosowania poprawnie ułożonej paroizolacji od strony wewnętrznej!). Jeśli jednak izolacja jest niewystarczająco szczelna lub paroizolacja została położona nieprawidłowo lub wcale, wilgoć dostaje się do warstwy izolacyjnej i dalej do konstrukcji dachu. Bezpośrednio pod pokryciem właściwym, spoczywającym na łatach, znajduje się membrana dachowa. W przypadku pełnego deskowania, membrana ta leży bezpośrednio na drewnianej szacie. To właśnie na tej zimnej powierzchni desek, oddzielającej ciepłe wnętrze od chłodniejszej przestrzeni wentylacyjnej, dochodzi do zjawiska kondensacji powierzchniowej.
Kondensacja to proces dobrze znany – wilgotne, ciepłe powietrze, schładzając się poniżej tak zwanego punktu rosy, zamienia parę wodną w ciekłą wodę. To samo zjawisko, które widzimy na oknach w zimie czy na butelce wyjętej z lodówki w upalny dzień, dzieje się pod membraną na deskowaniu, jeśli bariera od strony wnętrza (paroizolacja) nie jest w 100% skuteczna lub jeśli wilgoć przedostaje się inną drogą. Deskowanie, będąc drewnem, samo w sobie również zawiera pewną ilość wilgoci, którą musi oddać. Gdy nałożymy na nie niskoparoprzepuszczalną membranę, uwięzimy wilgoć pochodzącą z wnętrza i z samego drewna pod barierą, która uniemożliwia jej odparowanie do góry. Powstaje pułapka wilgoci.
W tym miejscu rola wysokiej paroprzepuszczalności membrany nabiera dramatycznego znaczenia. Membrana HPV, z Sd na poziomie 0.01-0.02 m, charakteryzuje się tak niskim oporem dyfuzyjnym, że praktycznie nie stawia przeszkody dla pary wodnej. Działa jak membrana Gore-Tex w odzieży sportowej – przepuszcza pot (parę wodną) na zewnątrz, ale zatrzymuje deszcz (wodę w stanie ciekłym). Dzięki temu skroplona wilgoć na powierzchni desek (o ile do niej dojdzie) i para wodna migrująca z wnętrza budynku mogą swobodnie przejść przez membranę i dostać się do szczeliny wentylacyjnej utworzonej między membraną a pokryciem dachowym przez kontrłaty. Ten ruch powietrza w szczelinie wentylacyjnej (od okapu do kalenicy) wywiewa nagromadzoną parę wodną i zapewnia suchość zarówno membrany, jak i samego deskowania.
Brak właściwej paroprzepuszczalności na deskowaniu to gotowy scenariusz dla rozwoju problemów. Uwięziona wilgoć w drewnie deskowania i krokwi prowadzi do ich permanentnego zawilgocenia. Długotrwałe zawilgocenie sprzyja rozwojowi szkodliwych grzybów i pleśni, które żywią się celulozą drewna, powodując jego stopniowy rozkład, czyli tak zwaną zgniliznę. Zgnite drewno traci swoją wytrzymałość mechaniczną, co może prowadzić do osłabienia całej konstrukcji dachu, a w skrajnych przypadkach nawet do jej częściowego zawalenia. To proces, który często przez lata przebiega niewidocznie, ujawniając się dopiero wtedy, gdy jest już bardzo zaawansowany i kosztowny w naprawie. Pomyślmy o tym jak o chorobie, która bez objawów niszczy organizm od środka.
Ponadto, zawilgocenie wpływa negatywnie na skuteczność izolacji termicznej. Większość popularnych materiałów izolacyjnych, takich jak wełna mineralna czy celuloza, traci swoje właściwości izolacyjne, gdy są mokre. Woda jest znacznie lepszym przewodnikiem ciepła niż powietrze uwięzione w strukturze izolacji. Mokra izolacja oznacza wyższe rachunki za ogrzewanie w zimie i gorszą ochronę przed upałem w lecie, co niweczy wysiłki związane z ociepleniem budynku i inwestycją w efektywne źródła energii. Poprawny dobór membrany z odpowiednią paroprzepuszczalnością jest więc nie tylko kwestią trwałości konstrukcji, ale również kluczem do ochrony konstrukcji drewnianej i osiągnięcia zamierzonej efektywności energetycznej poddasza, co bezpośrednio przekłada się na komfort i ekonomię użytkowania budynku. To pokazuje, jak pozornie niewielki element systemu dachowego ma daleko idące konsekwencje dla całego domu.
Funkcje i korzyści z zastosowania odpowiedniej membrany
Dach to znacznie więcej niż tylko zbiór desek i pokrycia. To skomplikowany system, który chroni nasz dom przed siłami natury i wpływa na komfort życia jego mieszkańców. W tym systemie membrana dachowa odgrywa rolę niedocenionego bohatera – niewidoczna, ale absolutnie niezbędna dla jego prawidłowego funkcjonowania. Szczególnie na pełnym deskowaniu, odpowiednio dobrana i zamontowana membrana pełni wiele kluczowych funkcji, przynosząc szereg korzyści, które często uświadamiamy sobie dopiero w przypadku problemów wywołanych jej brakiem lub niewłaściwym doborem. Jest jak niezawodny anioł stróż, który czuwa nad szczelnością i trwałością naszego dachu, nawet gdy my smacznie śpimy podczas burzy.
Podstawową i najbardziej oczywistą funkcją membrany jest ochrona przed wodą opadową, która może przedostać się pod pokrycie właściwe w wyniku wiatru, nieszczelności, uszkodzeń czy po prostu skomplikowanej geometrii dachu. Membrana działa jako warstwa awaryjna, która przejmuje tę wodę i kieruje ją bezpiecznie do rynien, zapobiegając jej przenikaniu do warstw niżej – do izolacji termicznej i konstrukcji drewnianej. Wszystkie jakościowe membrany muszą spełniać wymogi klasy wodoszczelności W1, co oznacza, że są w stanie wytrzymać znaczne obciążenie wodą bez przesiąkania. Myśląc o tym, jak wiele wody może zebrać się na dachu podczas ulewy, łatwo docenić tę pozornie prostą, ale kluczową funkcję. Bez niej każde drobne uszkodzenie dachówki czy wiatr wdmuchujący śnieg pod pokrycie oznaczałoby natychmiastowe problemy.
Jednak na pełnym deskowaniu funkcja membrany wykracza daleko poza tylko ochronę przed wodą z zewnątrz. Kluczowe znaczenie ma jej zdolność do zarządzania wilgocią migrującą z wnętrza budynku. Jak już wcześniej wspomniano, dzięki wysokiej paroprzepuszczalności (niskie Sd), membrana pozwala na swobodny przepływ pary wodnej z przestrzeni poddasza do szczeliny wentylacyjnej między membraną a pokryciem. To zapobiega gromadzeniu się wilgoci i kondensacji na deskowaniu, chroniąc drewnianą konstrukcję przed zawilgoceniem, grzybami i pleśnią. Ta unikalna właściwość – bycia barierą dla wody w stanie ciekłym, a jednocześnie „sitem” dla pary wodnej – sprawia, że odpowiednia membrana staje się kluczowym elementem zapewniającym "oddychanie" dachu i zdrowe warunki wewnątrz przegrody.
Membrana pełni również ważną rolę jako bariera wiatrowa. Układana na całej powierzchni dachu, tworzy ciągłą warstwę, która zapobiega przenikaniu zimnego powietrza z zewnątrz w głąb przegrody dachowej. To ogranicza niekontrolowaną infiltrację powietrza, co jest szczególnie ważne w przypadku stosowania sypkich lub włóknistych materiałów izolacyjnych, które mogą tracić swoje właściwości w wyniku przewiewania. Szczelność wiatrowa wpływa również na efektywność energetyczną budynku, redukując straty ciepła. Co więcej, wiatr może wywierać ciśnienie, a nawet zjawisko podciśnienia, które próbuje podnieść pokrycie dachowe; prawidłowo zamocowana membrana stabilizuje system i zapobiega wnikaniu wiatru w głąb konstrukcji, co jest ważne szczególnie w regionach narażonych na silne wiatry czy burze. Zintegrowane pasy klejące w membranie znacząco podnoszą jej skuteczność jako bariery wiatrowej.
Dodatkową korzyścią jest możliwość traktowania membrany jako tymczasowego pokrycia dachowego na etapie budowy. Oczywiście, nie zwalnia to z obowiązku szybkiego ułożenia pokrycia właściwego, zwłaszcza jeśli membrana ma ograniczoną odporność na UV, ale w przypadku nieprzewidzianych opadów podczas prac budowlanych, jakościowa membrana chroni już wykonane warstwy izolacji i drewnianą konstrukcję przed zalaniem. Daje to cenny czas i minimalizuje ryzyko uszkodzeń wywołanych pogodą, co jest istotne w zmiennych warunkach klimatycznych. Można na to spojrzeć jak na folię ochronną na nowym ekranie telefonu – nie służy do ciągłego użytku, ale jest nieoceniona w przejściowym, wrażliwym momencie.
Podsumowując, zastosowanie odpowiedniej membrany dachowej na pełne deskowanie przynosi wymierne korzyści: zapewnia każde poddasze suchość i ochronę, skutecznie odprowadza nadmiar wody z dachu (zarówno tej z opadów, jak i pary z wnętrza), znacząco przedłuża żywotność konstrukcji dachu dzięki ochrona konstrukcji drewnianej przed wilgocią i grzybami, przyczynia się do lepszej efektywności energetycznej budynku poprzez ograniczenie infiltracji powietrza i utrzymanie izolacji w suchym stanie. Jest to inwestycja, która zwraca się wielokrotnie w postaci braku problemów z wilgocią, niższych kosztów ogrzewania i przede wszystkim długoletniego spokoju, wiedząc, że nasz dach, nasz główny bastion obronny przed pogodą, jest chroniony w najbardziej newralgicznych punktach przez odpowiednio dobraną i zamontowaną membranę.
Prawidłowy montaż membrany na pełnym deskowaniu
Nawet najlepsza membrana, o idealnie dobranych parametrach, nie spełni swojej roli w stu procentach, jeśli jej montaż na pełnym deskowaniu zostanie wykonany niepoprawnie. To jak mieć najlepszy zamek, ale zapomnieć go zamknąć – potencjał ochrony jest ogromny, ale skuteczność zerowa. Proces instalacji membrany na deskowaniu ma swoją specyfikę i wymaga precyzji oraz przestrzegania kilku kluczowych zasad. Od tego, czy każdy metr kwadratowy membrany zostanie ułożony zgodnie ze sztuką dekarską i zaleceniami producenta, zależy przyszła szczelność i trwałość całego systemu dachowego. A przecież ostatecznie każdy chce, aby jego dach przetrwał lata, a nie tylko kilka sezonów.
Pierwszym krokiem, często niedocenianym, jest odpowiednie przygotowanie podłoża, czyli samego deskowania. Powierzchnia desek musi być czysta, sucha i wolna od wszelkich ostrych krawędzi, drzazg czy wystających gwoździ i wkrętów, które mogłyby uszkodzić delikatną strukturę membrany podczas jej rozwijania lub w późniejszym czasie pod obciążeniem. Wszelkie nierówności, ostre elementy czy luźne drzazgi należy usunąć, a same deski, jeśli są zniszczone lub spróchniałe, wymienić. Upewnijmy się również, że wentylacja przestrzeni pod deskowaniem (jeśli taka została przewidziana w projekcie, np. dla wilgotnych ścian szczytowych) jest drożna. Pamiętajmy, że membrana będzie leżeć bezpośrednio na tym podłożu, przejmując jego kształt i wszelkie mankamenty.
Membranę układa się poziomo, równolegle do okapu, rozpoczynając pracę od dolnej krawędzi dachu. Pasy membrany rozwija się, kładąc jeden nad drugim z odpowiednim zakładem. Wielkość zakładu jest krytyczna i zazwyczaj wynosi od 10 do 15 cm, ale zawsze należy sprawdzić i przestrzegać zaleceń producenta membrany – różne produkty mogą mieć różne minimalne wartości zakładu. Kluczowe jest to, aby każdy kolejny, górny pas membrany zachodził na pas niższy w taki sposób, aby woda spływająca po powierzchni membrany (pod pokryciem właściwym) zawsze kierowała się w dół, ku okapowi. Myśląc o tym jak o warstwach łusek u ryby – każda następna musi pokrywać poprzednią, aby woda mogła po nich spływać, a nie pod nie wciekać.
Montaż membrany na pełnym deskowaniu wymaga specyficznego sposobu mocowania. Membranę układa się luźno lub lekko napiętą, a następnie tymczasowo mocuje za pomocą zszywek do desek. Jest to mocowanie tymczasowe, mające jedynie zapobiec przesuwaniu się membrany podczas kolejnych etapów prac. Główne, docelowe mocowanie membrany następuje jednocześnie z montażem kontrłat. Kontrłaty (zazwyczaj listwy drewniane o przekroju 25x50 mm lub 50x50 mm – im wyższe, tym lepsza wentylacja) są przybijane lub przykręcane pionowo przez membranę do krokwi. To właśnie kontrłaty dociskają membranę do deskowania na całej ich długości, tworząc jednocześnie niezbędną przestrzeń wentylacyjną pomiędzy membraną a łatami, na których układa się pokrycie właściwe. Wybór odpowiedniej grubości kontrłat jest tutaj kluczowy dla efektywności całego system wentylacji dachu, który musi sprawnie odprowadzać nagromadzoną pod pokryciem wilgoć i ciepło.
Niezwykle ważnym etapem, decydującym o zapobieganie kondensacji i szczelności całego systemu, jest uszczelnienie połączeń między pasami membrany oraz wszelkich miejsc, w których membrana jest przecinana – wokół kominów, okien dachowych, wywiewek, masztów antenowych, w koszach dachowych i na kalenicy. W przypadku membran z wbudowanymi pasami klejącymi, proces ten jest uproszczony – wystarczy usunąć folię ochronną i docisnąć zakładki. Jeśli membrana nie posiada takich pasów, konieczne jest zastosowanie zewnętrznych taśm uszczelniających. Powinny to być taśmy systemowe rekomendowane przez producenta membrany, często wykonane z butylu lub specjalnych klejów akrylowych, charakteryzujące się wysoką adhezją do membrany i drewna, a także odpornością na warunki atmosferyczne i temperaturę panującą pod pokryciem. Dokładne uszczelnienie tych wszystkich punktów krytycznych jest absolutnie niezbędne, aby system działał poprawnie jako bariera wodoszczelna i wiatroszczelna.
Pamiętajmy również o wentylacji przestrzeni powyżej membrany. Kontrłaty tworzą szczelinę, przez którą powietrze musi przepływać swobodnie od okapu do kalenicy, zabierając ze sobą wilgoć i ciepło. Niezbędne jest zapewnienie wlotu powietrza na okapie (np. poprzez grzebienie okapowe z siatką) i wylotu w kalenicy (np. poprzez taśmę kalenicową lub specjalne kształtki wentylacyjne pod pokryciem). Bez swobodnego przepływu powietrza w tej szczelinie wentylacja dachu na pełnym deskowaniu będzie nieskuteczna, a wilgoć nadal będzie się kumulować, niszcząc drewno. To nie tylko położenie membrany ma znaczenie, ale cały system współdziałających ze sobą elementów. Trochę jak w orkiestrze – każdy instrument musi być nastrojony i grać w swoim czasie, żeby muzyka była harmonijna, a nie kakofonia dźwięków. Podobnie w dachu – każdy element, od deskowania, przez membranę, kontrłaty, łaty, aż po pokrycie i elementy wentylacyjne, musi współpracować, tworząc trwałą i funkcjonalną całość.
Montaż membrany na pełnym deskowaniu nie kończy się na jej ułożeniu i uszczelnieniu. Równie ważne jest szybkie przejście do kolejnych etapów prac, czyli montażu łat i pokrycia dachowego. Mimo że wiele membran na deskowanie ma podwyższoną odporność na UV, pozostawianie ich odsłoniętych przez długi czas, zwłaszcza w intensywnym słońcu, nie jest zalecane i może skrócić ich żywotność. Profesjonalne ekipy dekarskie dążą do tego, aby po ułożeniu membrany i kontrłat, dach został jak najszybciej zamknięty pokryciem właściwym. Dzięki temu membrana jest chroniona przed promieniowaniem słonecznym i ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi, mogąc przez dziesięciolecia pełnić swoje kluczowe funkcje pod przykryciem, niewidocznie chroniąc całą konstrukcję dachu i zapewniając nam spokojny sen.